GẶP NHÀ VĂN HẬU CHÍ PHÈO - PHẠM THÀNH VÀ MỘT THỜI “THẾ HỆ TRẺ BỊ HIẾP DÂM CẢ THỂ XÁC LẪN LINH HỒN MỘT CÁCH TÀN TỆ, OAN UỔNG VÀ THƯƠNG ĐAU”

Thập kỷ 90 thế kỷ trước, Liên Xô sụp đổ, khối Xã hội Chủ nghĩa ở Đông Âu tan rã, không khí dân chủ bên trời Tây len lỏi sang được thành trì cổ hủ, độc tài toàn trị, cha truyền con nối của phong kiến phương Đông, trong đó có Việt Nam. Không khí dân chủ cũng len được vào văn chương vốn bị các ông vua rất kỵ huý.

Nhiều tác phẩm như “Mảnh đất lắm người nhiều ma” của Nguyễn Khắc Trường, “Bến không chồng” của Dương Hướng, “Nỗi buồn chiến tranh” của Bảo Ninh được Hội Nhà văn Việt Nam chính thống tặng giải.. Một cái giải bây giờ không bao giờ có nữa!

Trong không khí đó, tôi cũng ra được quyển tiểu thuyết “Phí một thời trai”, “Cuộc chiến vừa tàn”, tập thơ “Tâm sự người lính”. “Phí một thời trai” phản ảnh nỗi thống khổ của dân tộc ta nhược tiểu bị chèn ép của ngoại bang, bị nội bộ giày xéo, bị hiếp dâm đủ thứ, không chỉ đàn bà con gái bị hiếp dâm mà đàn ông, nhất là thế hệ trẻ bị hiếp dâm cả thể xác lẫn linh hồn một cách tệ tàn, oan uổng và thương đau!

Và nổi lên trong thập kỷ này là tiểu thuyết “Hậu Chí Phèo” của nhà văn Phạm Thành. Tiểu thuyết hấp dẫn không phải ở câu văn, chữ nghĩa mà hấp dẫn ở sự mới mẻ về tư tưởng, về tinh thần của một văn sỹ dũng cảm dám nói, dám viết mà những cây bút xưng tụng không bao giờ dám làm. Tiểu thuyết rung chuông cho người đọc ngỡ ngàng, tỉnh ngộ! 

Tiểu thuyết “Hậu Chí Phèo” đã phơi bày bộ mặt ngu sy, đần độn, trái tim chó (chữ của Bun ga nốp – nhà văn Nga) của một lớp vô sản lưu manh lên cầm cân nảy mực làm cho xã hội điêu linh. Những anh “Chí” hiện đại táng tận lương tâm còn gấp trăm lần anh “Chí” cùng đinh xưa. Vì anh Chí hôm nay có chức, có quyền sinh, quyền sát, ăn ttrên ngồi trốc!

Lúc đó tôi không biết nhà văn Phạm Thành ở đâu, nghe loáng thoáng ở  bên đài Truyền hình Việt Nam, làm báo. Tôi thầm khâm phục. Làm báo “quan” mà dám viết như thế cũng xứng mặt anh hùng!

Đầu năm 2000, bước qua thiên niên kỷ mới, tôi say rượu cãi nhau về thơ ca với nhà thơ Phạm Tiến Duật. Tôi chê thơ anh là thơ tuyên truyền một chiều về người lính. Phạm Tiến Duật căm tôi lắm năm lần bảy lượt muốn đuổi tôi ra khỏi Tạp chí Diễn đàn Văn nghệ Việt Nam. 

Rồi thời cơ đến, kết hợp với cán bộ A25 (An ninh bảo vệ văn hoá của Bộ Công an), anh Duật chỉ thẳng mặt tôi: “Ông không được làm những tờ Tạp chí sang trọng như thế này. Bạn đọc biết không? Tạp chí Diễn đàn Văn nghệ Việt Nam lúc đó đói nhất nước.

“Hôm nay 23 tháng chín (1997)

Thi sỹ Tế Hanh đến lĩnh tiền

Nhuận bút in bài từ dạo tết

Nợ đìa tác giả cứ triền miên

Đã chính tháng rồi, hào không có

Ba lần thi sỹ phải về không

Nhỡ người dắt giùm ra ngoài phố

Ới gã xích lô chịu mấy đồng.

Nhiều báo đã trở thành tỷ phú

Diễn đàn Văn nghệ chẳng còn lương

Hàng ngày thấy rất nhiều nhân sỹ

Như bác Tế Hanh khổ đủ đường.

Thưa bác người tài thì chả thiếu

Trời cao trên ấy chẳng ưng cho

Nên phải nhắm mắt vì gặp cảnh

Không tiền nhuận bút trả nhà thơ!

Hà Nội tháng 7 năm 1997

Đỗ Hoàng

Tôi xách túi xách bỏ đi không thèm xin anh Duật một cái giấy tờ nào.

Nghe nhà văn Hoàng Minh Tường làm Phó tổng biên tập phụ trách Tuần báo Du lịch, tôi đến xin và anh nhận ngay nhưng với điều kiện là vào miền Trung thường trú. Tôi chấp thuận.

Về đây gặp một người tầm thước, đẹp trai, hay cười, vui vẻ, bia bọt với nhau. Đó là nhà văn Phạm Thành được Hoàng Minh Tường mới về làm Trưởng phòng tổng hợp. Sau khi từ Huế ra lại làm ở phòng thư ký tôi mới biết Phạm Thành là tác giả Hậu Chí Phèo. Tôi nói vui với nhà văn: “Đúng là núi Thái Sơn trước mặt mà thảo dân không biết”.

Từ đó anh em chơi thân với nhau!

Hà Nội, lập xuân Nhâm Thìn (ngày 12 tháng 2 năm 2012)

Đỗ Hoàng