CHUẨN BỊ ĐÓN XUÂN 1965 – “TỐ HỮU CHỊU SỬA SAI”

Trong không khí vui vẻ, chuẩn bị đón xuân 1965, nhà thơ Tố Hữu đến thăm trường, trước lúc chúng tôi đi Nam.

Sau khi cung cấp một số tình hình chính trị - xã hội ở miền Nam, đặc biệt, vấn đề văn hóa, văn nghệ các đô thị, Tố Hữu giới thiệu bài thơ ông vừa sáng tác, trong bài thơ có câu:

Nghé con mầy đứng cho ngoan

Chớ ăn hết lá hàng xoan mới trồng.

Lúc giải lao, Tố Hữu gặp anh em, chuyện thân mật, xởi lởi, chừng muốn nghe ý kiến về bài thơ đó. Lê Ái Mỹ, sau này là Đinh Thành Lê, báo Lao Động, nói:

- Thưa anh, bài thơ hay, nhưng có một câu, theo chúng tôi không đúng.

Tố Hữu điềm tĩnh hỏi:

- Như câu nào?

Lê Ái Mỹ liền đáp, vẻ khẳng định:

- Cái câu nghé ăn lá xoan đó. Nghé không bao giờ ăn!

- Vì sao?

- Lá xoan cay lắm. Xoan ở miền Nam gọi là cây sầu đông, hay thầu đâu, rất nồng! - Anh giảng giải tiếp: Giống cây vừa nồng vừa nóng, người ta hay dùng để dú trái cây, rất mau chín.

Sau hồi tranh luận, Tố Hữu nhẹ nhàng nói:

- Thôi, nghé không ăn thì tác giả ăn vậy.

Tất cả cười xòa. Lê Ái Mỹ liền ứng tác:

Tố Hữu bị bí vần oan

Nên đành để nghé ăn xoan mới trồng.

Tố Hữu gật gật, cười…

Vài năm sau, ở miền Nam, tình cờ chúng tôi bắt gặp bài thơ đó được in trên một tờ báo khác, thấy câu thơ được chữa:

Nghé con mầy đứng cho ngoan

Chớ xô hàng chuối, hàng xoan mới trồng.

Câu thơ Tố Hữu chữa lại, Đinh Thành Lê không được đọc thấy – anh đã hy sinh ở chiến trường Khu V trước đó một tuần.

NGUYỄN TRUNG HIẾU