NHÀ THƠ MAI VĂN PHẤN: ĐÃ BĂNG QUA CÁC “SA MẠC” KHUYNH HƯỚNG

Nhà thơ Mai Văn Phấn – tác giả tập thơ “Bầu trời không mái che”, đạt giải thưởng văn học của Hội Nhà văn Việt Nam năm 2010. Sau khi dự Liên hoan thơ Châu Á – Thái Bình Dương lần thứ I, anh về Hà Nội tham dự Ngày Thơ Việt Nam và nhận giải thưởng vào chiều nay. Mai Văn Phấn cũng là nhà thơ Việt Nam có thơ dịch ra nhiều ngôn ngữ và giới thiệu tại: Anh, Nga, Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Thụy Điển, New Zealand, Indonexia… Chúng tôi có cuộc trò chuyện với anh trong những ngày lễ hội thơ đang diễn ra trên khắp mọi miền đất nước.

- Thưa nhà thơ Mai Văn Phấn, sau khi đọc “Bầu trời không mái che” và biết thông tin tập thơ được trao giải của Hội Nhà văn Việt Nam năm 2010, có nhiều ý kiến đánh giá rằng đây là giải thưởng trao cho một “quá trình thơ Mai Văn Phấn” chứ không hẳn chỉ dành cho một tập thơ. Riêng anh – tác giả tập thơ – muốn nói gì về “đứa con tinh thần” của mình?

Nhà thơ Mai Văn Phấn: “Bầu trời không mái che” là kết quả tất yếu, là điểm đến của cả quá trình sáng tạo của tôi. Tuy bạn đọc vẫn nhận ra tôi, nhưng nó khác biệt/ cách biệt với 7 tập của tôi trước đó. Tôi cảm thấy như mình đã băng qua các “sa mạc” khuynh hướng để đến với tập thơ này bằng trạng thái tự nhiên, tự tin nhất.

- Dường như ở mỗi tập thơ, Mai Văn Phấn lại xuất hiện với giọng điệu khác, bút pháp khác, góc nhìn khác… mới hơn với chính anh. Đây có thể coi như cuộc hành trình đi tìm hay trở về với chính mình, để được là mình nhất của nhà thơ Mai Văn Phấn?

Nhà thơ Mai Văn Phấn: Câu hỏi của chị chính là câu trả lời hay nhất cho vấn đề này. Thơ tôi có nhiều chặng đường, nơi kết thúc mỗi giai đoạn chính là điểm xuất phát cho cuộc khai phóng khác. Nhưng bất kỳ giai đoạn nào, tôi luôn đặt sự chân thành lên trên hết, mong tìm được chính xác và rõ nét nhất chân dung tinh thần của mình, khám phá chính mình ở thời điểm đó.

- Mai Văn Phấn mà bạn thơ cảm nhận được khi đọc “Bầu trời không mái che” không mang bất kỳ dấu ấn nào ở những tập thơ ra đời trước đó. Có phải cuộc vận động nội tại cho thơ, vì thơ trong anh đang ở vào giai đoạn được coi là “đủ tự tin để thong dong”?

Nhà thơ Mai Văn Phấn: Tôi luôn mong tìm được giọng điệu hiện đại mang đậm bản sắc Việt. Dù cách tân theo hướng nào, thơ không thể đi lại con đường mà thi ca thế giới đã đi, cũng như không thể lẫn sang thơ của các dân tộc khác. Do đã dành nhiều thời gian nghiên cứu kỹ các khuynh hướng thơ bên ngoài, có thời gian tích lũy và trải nghiệm nên tôi viết “Bầu trời không mái che” tự nhiên, tự tin và rất nhanh.

- Anh là người đã từng đi dự nhiều cuộc liên hoan thơ, hội thảo về thơ ở nhiều nước trên thế giới, và lần này, Liên hoan thơ Châu Á – Thái Bình Dương được tổ chức lần đầu tiên trên đất nước mình, anh nhận thấy điều gì khác biệt?

Nhà thơ Mai Văn Phấn: Tôi chưa gặp một Festival thơ quốc tế nào quy mô và nhiều ý nghĩa như Liên hoan thơ Châu Á – Thái Bình Dương tổ chức lần này tại Quảng Ninh và Hà Nội. Đây là ngày hội tôn vinh thơ ca ở bằng nhiều hình thức phong phú và đa dạng.

- Trong Liên hoan thơ lần này tại Việt Nam, anh có gặp lại nhiều bạn thơ quốc tế không? Họ chia sẻ với anh về những ấn tượng với Liên hoan thơ Châu Á – TBD ở Việt Nam như thế nào?

Nhà thơ Mai Văn Phấn: Tôi gặp lại khá nhiều các bạn thơ ở In-do-ne-sia, Hàn Quốc, Phi-lip-pin… Các nhà thơ quốc tế đến Liên hoan thơ lần này, phần lớn trong số họ rất am tường văn hóa, lịch sử Việt Nam, nhưng tất cả đều ngỡ ngàng trước thái độ và sự chuẩn bị chu đáo của nước chủ nhà. Họ cảm nhận được lòng yêu mến thơ ca và cả sự hiếu khách của chúng ta. Các bạn quốc tế đã đọc và nghe những bài thơ của các nhà thơ Việt Nam với nhiều phong cách sáng tạo, cách tân, khác biệt… thấy được vẻ đẹp, sự giàu có của tâm hồn người Việt  Nam; xa hơn thế, các bạn quốc tế có dịp tìm hiểu văn hóa Việt, từ phong tục tín ngưỡng, nghệ thuật đến cung cách giao tiếp, ứng xử của chúng ta.

- Cảm ơn anh đã dành thời gian trả lời phỏng vấn. Chúc anh sức khỏe, sáng tạo, hạnh phúc và bình an.

Nhà thơ Mai Văn Phấn: Cảm ơn chị!

Phong Lan (thực hiện)

Nguồn: vanvn.net.