Với từ khoá “Việt Nam tác gia Nguyễn Huy Tưởng”, sau 0,28 giây, trang mạng www.google.com tiếng Trung đã cung cấp 831.000 kết quả liên quan đến cụm từ “Nhà văn Việt Nam Nguyễn Huy Tưởng”, mà sách báo giấy và sách báo điện tử Trung Quốc đã phản ánh về nhà văn Nguyễn Huy Tưởng đáng kính và thân thiết của nhiều thế hệ người đọc Việt Nam và cả độc giả Trung Quốc.
Qua nguồn báo chí phong phú đa dạng và quý báu ấy,
chúng ta được biết:
Bộ sách tra cứu đầy quyền uy “Trung Quốc đại bách
khoa toàn thư” do Quốc vụ viện (Chính phủ Trung ương) của nước Cộng hoà
nhân dân Trung Hoa chỉ đạo biên soan và xuất bản, gồm 80 quyển, mỗi quyển
khoảng 12-15 triệu chữ Hán, dày trung bình 700 trang khổ 19x26 cm (tương đương
2.100 trang dịch ra tiếng Việt). Trong bộ sách đồ sộ này, phần văn học
chia làm 3 quyển (2 quyển văn học Trung Quốc, 1 quyển văn học
nước ngoài). Riêng phần “Văn học Việt Nam” trong quyển “Văn học nước
ngoài” do bà Triệu Ngọc Lan (Giáo sư giảng dậy Bộ môn tiếng Việt, Trường Đại
học Bắc Kinh) biên soạn, được chia làm 3 phần lớn: Văn học
trước cách mạng dân tộc dân chủ, Văn học thời kỳ cách mạng dân chủ nhân dân, Văn học sau
cách mạng Tháng Tám.
Viết về văn học Việt Nam giai đoạn từ 1945 đến 1975,
bộ sách này, có đoạn viết, phân tích về hoạt động và tác phẩm tiêu
biểu của các nhà văn: Ngô Tất Tố, Nguyễn Công Hoan, Nguyễn Huy
Tưởng,
Đồ Phồn, Nam Cao, Nguyên Hồng, Huy Cận, Tô Hoài. Trong đó, Nguyễn Huy Tưởng được
nhắc đến hai tác phẩm tiêu biểu “Ký sự Cao Lạng” và “Truyện
anh Lục”.
Trang web www.cdmd.cnki.com, giới thiệu một Luận văn thạc sĩ
năm 2005 của nghiên cứu sinh Hồ Như Khuê, trường Đại học Sư phạm Hoa Đông, với
tiêu đề “ ‘Lôi vũ’ ở Việt Nam”, có đoạn viết: “…
“Lôi Vũ” cũng ảnh hưởng đến sáng tác của một số kịch tác gia và nhà văn Việt
Nam. Trong đó, kịch tác gia nổi tiếng Việt Nam Nguyễn Huy Tưởng (tên
Nguyễn Huy Tưởng
in bằng cả chữ Hán và chữ Việt) cũng được văn đàn Việt Nam cho rằng nội dung có những
ảnh hưởng
của “Lôi Vũ”.
Báo điện tử “Thiên hạ Luận văn” (www.lunwentienxia.com)
có hẳn một tiết (tiết 2) phân tích ảnh hưởng của Lôi Vũ đến Nguyễn Huy Tưởng, nhà văn Việt
Nam. Kèm theo Phụ lục 1: Thư của Tào Ngu gửi Đặng Thai Mai; Phụ lục 2: So sánh
hai bản dịch “Lôi Vũ” và “Nhật xuất” của Đặng Thai Mai.
Trang web Sách Văn học chiến tranh (www.tujiwar.com) nói về văn học
kháng chiến của Việt Nam, viết: “Trong cuộc chiến tranh chống thực dân
Pháp, tại Việt Nam, các nhà văn Nguyễn Huy Tưởng, Nguyên
Ngọc, Nguyên Hồng, … đều viết ra những trường thiên tiểu thuyết khá
thành công…”
Báo điện tử www.wangchao.net.com, giới thiệu bộ sách (gồm 3 cuốn) là
Giáo trình đại học ở Trung Quốc “Tuyển tập tiểu thuyết
hiện đại Việt Nam” (Tập 2) có nội dung giới thiệu tóm tắt Nguyễn Huy Tưởng và trích
tác phẩm “Bốn năm sau” của ông. Như vậy là thân thế sự nghiệp và tác
phẩm của nhà
văn Nguyễn Huy Tưởng đã được giảng dạy trong các trường đại học
và cao đẳng ở
Trung Quốc.
Cửa hàng sách trên mạng “Xuân thu thư điếm” (http://xs.langlang.cc), giới
thiệu tiểu thuyết “Truyện anh Lục” và Truyện thiếu nhi “Tìm mẹ”
của nhà văn Việt
Nam Nguyễn Huy Tưởng. Trong đó, “Truyện anh Lục”, tác
giả Nguyễn Huy Tưởng Việt Nam; Người dịch: Nhan Bảo, Tác gia
xuất bản xã xuất bản, năm 1963, số lượng in 3.000 cuốn, giá bìa 20,000 đồng
Nhân dân tệ. Còn truyện dịch “Tìm mẹ” của Nguyễn Huy Tưởng, Xương
Thuỵ Di dịch lời, Triệu Bạch Sơn vẽ tranh, do Nhà xuất bản Thiếu niên nhi đồng
Thượng Hải ấn hành, năm 2006.
Hiệu sách trên mạng này còn giới thiệu những sách dịch
của Việt Nam khác, là: “Xung kích” của Nguyễn Đình Thi, Nhà xuất bản
Thanh Niên Trung Quốc xuất bản, Bắc Kinh; “Vùng mỏ” của Võ Huy Tâm,
Nhà xuất bản Nhà văn (Tác gia xuất bản xã) ấn hành, Bắc
Kinh; “Việt Bắc” tập thơ của Tố Hữu, Nhà xuất bản Nhà văn ấn
hành, Bắc Kinh.
Cửa hàng sách điện tử http://book.kong2.com giới
thiệu hai cuốn sách “Ký sự Cao Lạng” Hoàng Mẫn Trung dịch, Nhà xuất
bản Nhà văn ấn
hành, năm 1957 và “Truyện anh Lục”, Nhà xuất bản Nhà văn ấn
hành, năm 1963, Nhan Bảo dịch của nhà văn Việt Nam Nguyễn Huy Tưởng.
Đặc biệt, trang web http://yuenan.8.Forumer.com,
đã giới thiệu tóm tắt 29 nhà văn, nhà thơ tầm cỡ cây đa cây đề của Việt Nam
từ cố chí kim: Nguyễn Trãi, Lê Tư Thành (Lê Thánh Tông), Đặng Trần Côn, Lê Quý
Đôn, Nguyễn Gia Thiều, Nguyễn Du, Hồ Xuân Hương, Nguyễn Đình Chiểu, Phan Bội
Châu, Tú Xương, Hồ Biểu Chánh, Tản Đà, Ngô Tất Tố, Tú Mỡ, Đặng Thai Mai, Nguyễn
Công Hoan, Thế Lữ, Nhất Linh, Nguyễn Tuân, Vũ Trọng Phụng, Nguyễn Huy Tưởng,
Lưu Trọng Lư, Đồ Phồn, Nam Cao, Xuân Diệu, Nguyên Hồng, Huy Cận, Tố Hữu, Tô
Hoài.
Nhân đây, chúng dịch toàn văn phần viết về
nhà văn,
kịch tác gia Nguyễn Huy Tưởng, để mọi người cùng tham khảo.
Nguyễn Huy Tưởng (1912 – 1960)
Nguyễn Huy Tưởng (1912 – 1960)
Nhà văn Việt Nam Nguyễn Huy Tưởng là người
huyện Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh (thôn Dục Tú, xã Dục Tú, huyện Đông Anh, thành phố
Hà Nội ngày nay – VPT).
Thưở nhỏ, nhà văn đã học sâu Hán văn và Pháp văn. Năm 17
tuổi, nhà văn
bắt đầu tham gia hoạt động cách mạng dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản
Đông Dương. Năm 1941, sau khi thành lập Mặt trận Việt Minh, nhà văn là một
trong những người sáng lập Hội Văn hoá Cứu quốc.
Trong giai đoạn toàn quốc chuẩn bị Tổng phản
công, nhà văn
tham gia Đại hội đại biểu quốc dân toàn quốc. Sau khi chính
quyền nhân dân Việt Nam thành lập, năm 1946, nhà văn được
bầu làm Đại biểu Quốc hội nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà khoá I,
đồng thời đảm nhiệm các chức vụ lãnh đạo trong tổ chức Hội Văn hoá Việt
Nam và Hội Văn nghệ
Việt Nam, v.v…
Sau khi hoà bình lập lại ở Việt Nam,
nhà văn Nguyễn
Huy Tưởng
làm Uỷ viên Ban chấp hành của Hội Hữu nghị Việt - Xô và Hội Nhà văn Việt
Nam.
Trong thời gian từ năm 1942 đến năm 1945,
là thời kỳ Việt Nam sống dưới hai tầng thống trị đen tối của thực dân Pháp và
phát xít Nhật, nhà văn đã sáng tác một số tiểu thuyết và kịch bản
về đề tài lịch sử mượn tích cổ nói chuyện kim, như “Đêm hội Long
Trì”, bóc trần cuộc sống thối nát của vua chúa phong kiến; Viết vở kịch “Vũ
Như Tô” nói về một nghệ nhân đối địch với nhân dân, cuối cùng bị nhân dân trừng
phạt; Viết
vở kịch
“An Tư công chúa” phản ánh triều Trần chống lại ngoại tộc xâm lược, v.v…
Sau khi cách mạng tháng Tám thành công, năm
1946, nhà văn viết xong
kịch bản “Bắc Sơn”, ca ngợi cuộc Khởi nghĩa của nhân dân Bắc Sơn. Năm 1948, ông
lại hoàn thành kịch bản “Những người ở lại”, xây dựng hình tượng các chiến sĩ thời
kỳ đầu kháng chiến đã cùng sống chết với Thủ đô. Tác phẩm “Ký sự Cao Lạng” viết xong
năm 1950, là bộ ký sự nói về quá trình tác giả đã ra mặt trận, cùng bộ đội sống
và chiến đấu.
Sau đó, nhà văn còn
hoàn thành bộ tiểu thuyết “Truyện anh Lục” viết về đề tài cải cách ruộng đất. Tác phẩm
nổi bật
viết sau năm 1958 có truyện vừa “Bốn năm sau”.
Nhà văn Nguyễn Huy Tưởng nhiệt
tâm với văn học
thiếu nhi, ông đã từng tham gia công tác sáng lập Nhà xuất bản Kim Đồng, đồng
thời cũng
viết không ít tác phẩm văn học thiếu nhi.
Nhân dịp kỷ niệm Quốc khánh Trung Quốc lần thứ 60 (1949
– 2009), Tổng công ty Sách Trung Quốc đã tiến hành thống kê những sách văn học
nước ngoài đã dược dịch sang Trung văn và xuất bản tại Trung Quốc trong 60 năm
qua, tính đến ngày 20-5-2006. Tôi đã tìm thấy trên 150 đầu sách của Việt Nam đã
được dịch và ấn hành tại đất nước đông dân nhất thế giới và có trên 300 nhà
xuất bản lớn của Trung ương và địa phương này.
Theo đó, nhiều nhà văn Việt Nam có nhiều tác phẩm được dịch và
xuất bản ở Trung
Quốc, như nhà thơ Tố Hữu có 9 tác phẩm “Người con gái Việt Nam”, “Gió
lộng”, “Quê hương tôi”, “Việt Bắc”, “Chào Trung Quốc”, “Ba mươi năm đời ta có
Đảng”, “Tiếng hát đôi bờ”, “Miền Nam chiến đấu”, “Tố Hữu thi tập”.
Nhà văn Nguyễn Huy Tưởng có 5 tác
phẩm “Truyện anh Lục”, “Ký sự Cao Lạng”, “Bốn năm sau”, “Tìm mẹ”, “Thàng
Quấy”.
Nhà văn Nguyễn Đình Thi có 4 đầu sách: Tập thơ “Chiến
sĩ”, tiểu thuyết “Vỡ bờ”, “Xung kích”, “Mặt trận trên cao”.
***
Nhân dịp kỷ niệm 100 năm ngày sinh của Nhà văn Nguyễn
Huy Tưởng,
Nhà xuất bản Kim Đồng vừa xuất bản bộ tiểu thuyết lịch sử “Lá cờ thêu sáu
chữ vàng” (bản song ngữ Việt –Trung).
Giáo sư-Dịch giả Trung Quốc Chúc Ngưỡng Tu, người đã
từng giảng dạy tiếng Việt ở trường Đại học Bắc Kinh trên nửa thế kỷ, đã
từng dịch tiểu thuyết “Ông cố vấn” của nhà văn Hữu Mai
sang tiếng Trung, nay lại chuyển ngữ bộ tiểu thuyết lịch sử trứ danh này của nhà văn Nguyễn
Huy Tưởng.
Trả lời phỏng vấn của chúng tôi, Giáo sư - dịch giả Chúc Ngưỡng tu đã nói:
“Mối văn duyên giữa tôi với nhà văn Nguyễn
Huy Tưởng
bắt đầu từ hơn nửa thế kỷ về trước.
Khi đó, tôi chỉ là một cậu học sinh trung học
bình thường, nhưng ông Nguyễn Huy Tưởng đã là một nhà văn, nhà viết kịch
rất nổi tiếng và có nhiều đóng góp cho nền văn học Việt Nam.
Năm 1957, lần đầu tiên tôi được đọc tác phẩm văn học
Việt Nam là Ký sự Cao Lạng của ông, qua bản dịch tiếng Trung của Dịch giả Hoàng
Mẫn Trung, giáo viên dạy tiếng Việt trong Khoa Đông ngữ - Trường Đại học Bắc
Kinh.
Từ đó, tôi mới có mối lương duyên với hai ông tác
giả và dịch giả này mặn nồng làm sao!
Về sau, ông Nguyễn Huy Tưởng trở thành nhà văn - đối
tượng nghiên cứu, dịch thuật và giới thiệu của tôi; Còn Giáo sư Hoàng Mẫn Trung
thì trở thành
người thầy dạy tiếng Việt cho tôi và dìu dắt tôi trên con đường nghiên cứu ngôn
ngữ và văn học
Việt Nam.
Năm 2001, công trình biên soạn Giáo trình giảng dạy văn học
Việt Nam hiện đại cho học sinh Trung Quốc học tiếng Việt tại các trường đại học
và cao đẳng được Bộ Giáo dục quốc gia phê chuẩn.
Giáo trình này gồm ba tâp, nhóm soạn giả gồm 4 giáo
sư trong đó có tôi. Tôi được phân công biên soạn tập II, là phần tiểu thuyết và
truyện ngắn Việt Nam giai đoạn 1954-1975. Tôi đã chọn phần cô Ngàn gặp lại anh
Cường tại nông trường Điện Biên trong tiểu thuyết Bốn năm sau của
nhà văn Nguyễn
Huy Tưởng
đưa vào giáo trình.
Nhưng phải mười năm sau, cơ duyên dịch Lá cờ thêu
sáu chữ vàng mới đến với tôi.
Đầu năm 2010, Hội Nhà văn Việt Nam đã tổ chức Hội nghị Quốc
tế giới thiệu
văn học Việt Nam mà tôi may mắn là một trong số trên ba trăm đại biểu
được mời từ khoảng 40 nước trên thế giới.
Hội nghị đã giành được thành công tốt đẹp, có tác
dụng to lớn và rất tích cực trong việc quảng bá văn học
Việt Nam trên toàn thế giới.
Được cổ vũ và khuyến khích bởi Hội nghị, tôi
hăng hái muốn dịch giới thiệu thêm tác phẩm văn học Việt Nam cho bạn đọc Trung Quốc.
Đúng lúc này, học giả Việt Nam Nguyễn Kim Anh,
nguyên là cán bộ Nhà xuất bản Kim Đồng và là bạn thân của tôi đã giúp tôi làm
quen với nhà
văn Nguyễn Huy Thắng, là con trai của Nhà văn Nguyễn
Huy Tưởng.
Khi được biết Lá cờ thêu sáu chữ vàng đã được Nhà
xuất bản Kim Đồng xuất bản song ngữ Việt-Anh, tôi lập tức nảy ra ý nghĩ muốn
dịch cuốn sách này ra tiếng Trung để xuất bản song ngữ Việt-Trung, với sự cộng
tác của ông Nguyễn Kim Anh.
Lý do cũng thật đơn giản: Một là vì đây là một tác
phẩm rất hay và gắn bó với nhiều thế hệ thiếu niên Việt Nam, trong sách có tình
tiết rất lý thú là viên tướng Triệu Trung của nhà Tống lánh nạn sang Việt Nam
đã đứng trong hàng ngũ của quân đội nhà Trần, tham gia trận đánh quân Nguyên
tại Hàm Tử, xứng đáng để giới thiệu cho bạn đọc Trung Quốc; Hai là vì hiện nay
số học sinh Trung Quốc học tiếng Việt và số học sinh Việt Nam học tiếng Trung
đã lên đến nhiều nghìn người, nhưng đến nay vẫn chưa có lấy một quyển sách song
ngữ Việt-Trung nào để cho các em dùng làm tài liệu đọc thêm và tham khảo đối
chiếu, mà khuôn khổ cuốn sách này thích hợp xuất bản song ngữ.
Thế là tôi và anh Thắng đã nhanh chóng đi đến thỏa
thuận: Dịch Lá cờ thêu sáu chữ vàng của nhà văn Nguyễn Huy Tưởng đế xuất
bản song ngữ Việt-Trung tại Việt Nam và Trung Quốc.”
Dịch giả VŨ PHONG TẠO
No comments:
Post a Comment