NGƯỜI CÓ THƠ DỰ GIẢI NOBEL VĂN HỌC

Nhà thơ Dương Kỳ Anh: Được giải hay không được giải, đó là số phận của tập thơ. Nhưng, tôi muốn nói đến người thơ trong đó. Khi chúng tôi mới quen nhau, anh đem cho tôi một cái danh thiếp đề tên TS Hoàng Quang Thuận, Viện trưởng Viện công nghệ viễn thông (Thuộc Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam).

TP - Ít người biết, có một tập sách mang tên “Thi vân Yên Tử” của một nhà thơ Việt Nam đã được gửi đi dự giải Nobel văn học. Tác giả của nó cũng khá đặc biệt, không nhiều người biết.

Trong công văn của đại sứ quán Việt Nam tại Vương quốc Thụy Điển số 62 sqvn _ 2009 đề ngày 28 tháng Tư 2009 gửi Thứ trưởng Ngoại giao VN Nguyễn Thanh Sơn có ghi :

“Về tập thơ viết về Yên Tử của nhà thơ Hoàng Quang Thuận gửi Viện hàn lâm Thụy Điển để ứng cử giải Nobel văn học, Đại sứ quán xin báo cáo như sau:

Ngày 05 tháng 9 năm 2008, đồng chí Ngô Tiến Long, Tham tán công sứ của Đại sứ quán đã đến Viện hàn lâm Thụy Điển tại Stockholm gặp bà Ulrika Kjellin, trợ lý tổng thư ký Viện Hàn lâm Thụy Điển để trao tập thơ cùng thư giới thiệu của nhà thơ Hữu Thỉnh...”.

Được giải hay không được giải, đó là số phận của tập thơ. Nhưng, tôi muốn nói đến người thơ trong đó. Khi chúng tôi mới quen nhau, anh đem cho tôi một cái danh thiếp đề tên TS Hoàng Quang Thuận, Viện trưởng Viện công nghệ viễn thông (Thuộc Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam).

Một người làm khoa học làm thơ! Và hầu hết những bài thơ của anh đều viết về Yên Tử. Lúc đầu, do bận bịu, tôi cũng không đọc hết tập thơ. Khi rỗi rãi hơn, tôi mới biết thả hồn mình trong những bài thơ thiền yên lành cùng cõi Phật.

Sớm cỡi mây, chơi cùng non biếc

Đêm về, bến nghỉ lót trăng nằm.

Tiếng sáo thiền ca, vui bất tận.

Ngập tràn Yên Tử, trăng trong trăng.

Rất thơ, rất đời, rất thiền, cũng rất Yên Tử.

Tôi không biết gì nhiều về anh. Tôi chỉ biết con người anh trong thơ. Tôi thường tâm đắc với câu thơ của một nhà thơ Nga “Anh có thể dối em, thơ anh không thể dối”. Không thể dối người đọc trong thơ. Một người xem ra thanh thản, ung dung như vậy có duyên với đất Phật  là lẽ đương nhiên.

Yên Tử linh thiêng được coi là vùng đất Phật của Việt Nam. Nơi mây trắng bay giữa non xanh nước biếc được nhiều vị vua đời Trần chọn làm nơi Phật ngự.

Anh kể một câu chuyện kỳ lạ, một lần trong đoàn người hành hương, khi đến chân núi thấy một người dân địa phương đang ngồi bên đường bán một xâu rắn, anh nhìn thấy một con rắn có vẻ đẹp khác thường, cái mào dựng lên như mào gà, đỏ như lửa, anh liền mua cả xâu rắn và phóng sinh. Đàn rắn bò vào rừng, riêng con rắn có cái mào đỏ rực quay lại nhìn anh một lúc lâu, như muốn nói lời cảm ơn!

Anh tiếp tục leo núi, ngược lên phía chùa Đồng, trong lòng thấy lâng lâng vì đã làm được một việc tốt lành. Chẳng phải rắn cũng là loài cấm săn bắt, cần được bảo vệ đấy ư ?

Đêm ấy, anh cùng vài người  ngủ lại trong một ngôi chùa ở Yên Tử. Một giấc mơ thật lạ. Anh không muốn kể. Nhưng sáng ra, thi hứng đến với anh dạt dào. Chỉ mấy ngày ở Yên Tử anh đã làm được cả một tập thơ. Tập “Thi vân Yên Tử” có 143 bài đã được xuất bản.

Tôi được anh tặng tập thơ kỳ lạ đó. Tôi còn được đọc những dòng chữ do chính tay Đại tướng Võ Nguyên Giáp viết về anh, về tập thơ. “Đọc những bài thơ hay, đượm gió ngàn cao, thấm nguồn suối núi, những bài thơ của một con người đầy tư tưởng nhân văn” (Võ Nguyên Giáp).

Anh có bài thơ “Ân hận”, với xuất xứ: Hôm ấy đoàn du khách xuống núi, gặp một người đàn bà bản địa, bắt được một con cầy hương ở gần chùa Giải Oan, anh cùng đoàn khách mải mê câu chuyện gì đó… nên đã không mua con vật để phóng sinh, nên khi về đến nhà anh rất ân hận.  Anh đã làm một bài thơ khá dài, tôi nhớ mãi những câu:

Đôi mắt sáng của ngươi

Cứ nhìn ta thăm thẳm...

Đức Phật nói: Bể khổ vô biên, quay đầu là bờ. Người biết ân hận là người biết quay đầu lại? Biết thương người, biết quý trọng vạn vật trên đời chăng? Phật tại tâm là vậy. Tâm lành, thì linh nghiệm, cái duyên nhà Phật chính là cái duyên để những người thành tâm gặp nhau chăng?

Tôi, Hoàng Quang Thuận, Liên Hương và Lê Kiên Thành đã gặp nhau trên đường đến quê hương Đức Phật. Sau chuyến đi kỳ lạ đó, chúng tôi trở nên thân nhau, mặc dù chưa biết gì nhiều về nhau.

Rồi, có lần Hoàng Quang Thuận mời tôi đến nhà anh ăn cơm. Căn nhà thật đẹp ở thành phố Hồ Chí Minh. Bấy giờ tôi mới biết, anh vốn gốc Huế,  dòng dõi ngự y  triều Nguyễn. Vợ anh, Phan Thị Kim Thanh, cũng người Huế, dòng dõi hoàng tộc.

Theo gia phả, Hoàng tử thứ bảy của vua Gia Long Nguyễn phúc Tấn, tức Diêm khánh Vương là bà con trực hệ với chị Thanh. Gia đình anh được truyền giữ y đức của người xưa, biết chữa bệnh cứu người. Phổ độ chúng sinh, làm điều thiện, ắt sẻ gặp điều lành!

Khi ngồi viết những dòng này, Hoàng Quang Thuận, gọi điện cho tôi bảo đã gửi sách ra Hà Nội. Vừa hay, tôi nhận được tập “Thi vân Yên Tử” in rất đẹp,  bằng hai thứ tiếng Việt và Anh do Nhà xuất bản Giáo Dục ấn hành. Cả tập sách bằng tiếng Anh về cuộc hội thảo tập “Thi vân Yên Tử”. 

Rất nhiều nhận định về tập thơ của anh. Ở đây, tôi không nói về tập thơ, tôi chỉ nói những cảm tưởng của mình về người thơ. Người thơ phong vận như thơ ấy. Sự dễ gần, quan tâm đến người khác, người thơ của Thi vân Yên Tử xem ra là một người quảng giao.

Tôi đã được anh đưa xem những bức ảnh của gia đình, chụp với rất nhiều nhân vật cỡ bự, với nhiều người nổi tiếng trong nước và thế giới, cả bút tích của họ. Nhiều lần tôi còn thấy anh trên truyền hình trong những buổi làm từ thiện. Tôi nhận ra sự từ tâm.

Người của những vần thơ Thiền, từ sự từ tâm mà tôi được biết.  

Dương Kỳ Anh