CÁC TÁC PHẨM ĐOẠT GIẢI BA CUỘC THI “THƠ CA VÀ NGUỒN CỘI” LÀNG CHÙA LẦN THỨ 2

GIẢI BA CUỘC THI “THƠ CA VÀ NGUỒN CỘI” LÀNG CHÙA LẦN THỨ 2 1. Đỗ Thượng Thế với “Niệm sông” và “Viết theo nhát cuốc của chị” 2. Lê Xuân Hiệp với “Bà ơi”, “Ký ức” và “Ngày mùa” 3. Phạm Vân Anh với “Người đàn ông trên biển Tây nam” và “Nói với con về quê hương”

TÁC PHẨM ĐOẠT GIẢI:

1. ĐỖ THƯỢNG THẾ

NIỆM SÔNG

Bà ơi!

Ngày ngày

Ngụp trong bụi phố

Cháu lại thấy

Con sông quê mình phăm phăm về phía nghẹn đêm

Đêm vỡ ải như trạnh cày sục ruộng

Từng đàn bò quày đầu bên kia bờ ào lên cơn sập nước

Lớp lớp chân non giạt những mùa giông

Giạt tiếng chim bập bềnh sương giá

Giạt tàn đuốc sậy giạt thất thanh đỉnh lũ giạt lùm lùm khuya

Dế giun thức nồng hơi đất

Bãi cồn dần dần nhô lên mỗi lúc một xanh

Mỗi lúc một dâng lên đỉnh núi người già

Những vẻ mặt thâm u xa vắng những trầm tư buồn đau và nỗi tàn kiệt

Tạc gành đá lạnh… cheo leo

Dâng lên mái ngói âm dương chùa làng rêu ám

Dâng lên tàng cây gió sớm/ con đường chợ mai khuất - hiện triền sông

Hoa gạo rực chói - ngọn đăng tháng ba

Lau lách thức mùa tu hú

Bà ơi!

Doi cát hình chiếc lá chênh chao ngày hạ

Lũ nhóc dung dăng xới lửa đồng dao

Giấc mơ của chúng mọc lan như loài cây nghể cây rì bóng mướt

Ở đó

Những con sóng xanh xao ắp nỗi trở về

Những con sóng hồn nhiên đuổi ngày rồi ôm cầu vồng tuổi dại ra đi…

Những thì thầm của đàn cò ráng lửa

Những rầu rầu tiếng huýt sáo của người cắm bõi

Cánh buồm tha phương ốm trên bến vắng

Và mồn một ngôi nhà chống cửa hướng bờ xe nước

Cháu nghe rất rõ giọng bà ru em gái cháu dưới chái hiên chiều

Gọi cháu trong vườn bắp phun cờ

Rồi lần gọi ấy

Tháng tám miên man mưa

Những mưa… những mưa… những/ mưa

Sặc bụi áo cơm

Ròng ròng mắt đỏ…

Bà ơi!

Bà ơi!...

… Từng cụm áo tơi qua sông bắt đầu um khói.

VIẾT THEO NHÁT CUỐC CỦA CHỊ

Thỏm trong mắt ngày về

nắng

nắng

chị và ruộng đồi

và dốc làng và mây xa…

bùng sôi đom đóm

Nào thương… nào yêu… nào nhớ…

nào nào…

thơ về quê hương

nhiều hơn đá cháy

nhiều hơn người cuốc bệ

Hạn rang trụm

miền chồi đọt đời người

chị thèm… và từng

nuốt sống cơn giông

Bứng đi đêm xanh mặt

cùi cụi xới chiếc bóng

ngày từng ngày

tưới lên từng ngày những chúc tụng non tươi

tự ngào ngạt

tự mỡ màu

tự niềm lỡ trưa mọc cánh

Không cầm được

giọt cay

rơi vẫn rơi…

chị ơi!

mỗi nhát cuốc

hương mùa neo đậu.

2. LÊ XUÂN HIỆP

NHỮNG NGƯỜI NÔNG DÂN LÀNG TÔI

Những người nông dân làng tôi

ngày dài lam lũ

tay ngập bùn sâu

gieo vần hạt lúa

nấu thơ bằng những hạt ngũ  cốc trên cánh đồng người

để vần thơ nẩy mầm hạt thóc

nuôi những đứa trẻ lớn trên lưng ngửi vị phôi phai ngái gió đồng nội.

Họ yêu thơ

như tình yêu những đứa trẻ của họ.

Họ gieo vần

họ ngân vang.

Cánh đồng thơ nặng trĩu hạt lúa vàng

những câu thơ đi lên từ lòng đất

cũng lại đi về lòng đất.

Có nơi nào thơ ca là nguồn cội trên cánh đồng người?

Có nơi nào củ khoai, hạt thóc là nguồn cội của những câu thơ?

Có nơi đâu thơ được lấy để truyền đức?

Làng tôi

những người nông dân

chân lấm tay bùn

họ thuộc một câu thơ hay để qu ên đi một câu chửi độc.

Ngày ngày họ đem thơ ra đồng

thả vào lòng đất cho cây lúa, củ khoai mỗi ngày một lớn

Ngày ngày họ đem thơ thả trôi theo dòng sông Đáy

mê hoặc tôm cá, bầy trâu.

Ngày ngày họ gieo thơ vào những dải đất bồi

nẩy mầm ngô sắn.

Họ ghép thơ vào cái nia, cái nong, cái mẹt, rổ, rá, dần, sàng

vào tiếng giã trầu cụ già móm mém

vào những đường cày ướt đẫm bờ vai.

Những người nông dân làng tôi

chưng cất thơ như những mẻ rượu làm say lòng ng ư ời

say cả giấc ngủ những đứa trẻ trên lưng ngửi vị phôi phai ngai ngái gió đồng.

BÀ ƠI!

Bà ơi gió mùa đông bắc về

Thổi tràn trên ang nước

Tím tái tàu cau

Rơi rụng lá trầu

Những cơn gió nối đuôi nhau thổi về nguồn cội.

Như cái tên của nó

Rét cuối mùa

Mà người xưa vẫn gọi

Nàng Bân may áo cho chồng

May ba tháng ròng mới được cửa tay.

Chiều nay

Cơn gió mùa đông xưa gọi

Câu chuyện cổ hàng đêm bà kể dở

Cô Tấm hay cô Cám là người sống lẽ phải?

Chiều nay con khóc

Cơn gió mùa đông bắc năm xưa bà kể đã cướp đi ông

Trong trận cảm gió mùa trước

Năm nay

Cơn gió lạnh về

Từng cơn ho dữ dội tấm thân gầy mảnh, bà làm sao chịu nổi

Bà khóc

Bà nhớ chú út vĩnh viễn nằm lại chiến trường xưa

Bà nhớ cha con

Bà kể chuyện ngày cha con hi sinh trên bến Nội

Ngày mẹ con đưa bà đi tránh đạn nửa đường bom rơi mẹ con cũng nằm lại. Ngày con còn đỏ hỏn, xanh xao vì khát sữa

Chiều nay con khóc

Con sợ cơn ho sẽ cướp bà đi con mồ côi vĩnh viễn.

Chiều nay, gió mùa đông bắc về

Tím tê mấy ngọn cau già

Trầu vàng rụng bên ang nước…

Giọt nước mắt cuối nguồn khô cạn rồi

Bà ơi!

KÍ ỨC

Tuổi thơ

Con bỏ dở nơi bờ đê có sóng dòng sông Đáy

Từng con trai, con ốc, con cua làm con đen da dạn nắng

Từng buổi tắm trưa cha biết, cha mắng

Cha đánh đòn con bằng thanh nan nứa

Con khóc rồi con hứa

Lời hứa vẫn đi ngược lời cha

Con vẫn thế, vẫn thả bò, vẫn tắm, vẫn đùa giỡn sóng

Vẫn gọi nắng đùa gió của bờ sông.

Tuổi thơ

Con bỏ dở ở hàng rào ngoài bãi

Nửa cái gai đâm nhói chân khi xé rào trộm quả

Chân con sưng, tấy, buốt

Cha vẫn ngồi nhoè mắt cời gai

Cơn sốt đêm kéo cái nhói làm cơn đau con giật mình mộng mị

Từng giấc mơ nửa vời

Con vẫn thấy mắt cha

Ẩn sâu trong đó là nỗi lo đứa con bé dại

Cha

Con lại hứa.

Tuổi thơ

Đi qua, bỏ dở và chấm hết ngày con vào đại học

Cha lại khóc

Vui và lo nỗi lo con còn bé

Con lại hứa, cố lớn

Cha

Tuổi thơ con xa vời trong kí ức.

3. PHẠM THỊ VÂN ANH

NGƯỜI ĐÀN ÔNG TRÊN BIỂN TÂY NAM

Tôi gặp người đàn ông ấy sau chuyến đi khơi

Chuyến đi không dành để săn cá

Từng đụn lưới quấn xoẳn nơi mũi thuyền vặn mình dò hỏi

Những cần xé toang gió hồ nghi

Chẳng có gì khác trước lúc ra đi

Có mới chăng...?

Những vết đạn hằn trên thân ghe

Sau trận hải chiến giữa lòng đêm hút xoáy

Chúng quần thảo dữ lắm mấy chú ơi

Đã cướp thuyền còn ruồng người mình xuống nước

Biển cả cha ông để lại, ngó lơ sao đặng

Không biết giữ gìn cũng là bất kính với tổ tiên

Cái giọng nói xênh xang, rượm rạp ấy cất lên

Nồng nã như vừa trúng luồng cá mới

Sao tôi nghe tiếng mầm đước đang trỗi bùn rất vội

Góp nhặt phù sa ở lại với người

Người ngư phủ vụng về bập thuốc hút một hơi

Bình thản sau đêm dài giữ biển

Nắng nung rọi xuống, muối mặn hắt lên

Da cháy đồng hun, anh già hơn trước sóng

Không ai nói gì về cuộc chiến đêm qua

Và như mọi ngày bình minh lên từ sóng

Tôm cá lại về đầy bãi chật khoang

Tôi thấy dấu chân anh in trên phù sa vạn dặm

Những dấu chân gánh hình hài bao hành trình mở đất

Khát vọng truyền đời ủ nơi võng mắt

Nháng đỏ ánh nhìn loài cá kình vượt đáy hàng khơi

Từng búp rễ trỗi bùn viết tiếp giấc mơ...

Giữ biển cùng người!.